UFI to skrót od angielskiej nazwy Unique Formula Identifier i oznacza niepowtarzalny identyfikator postaci czynnej. Jest to 16-znakowy alfanumeryczny kod, który jest już wymagany na etykietach produktów zawierających mieszaninę niebezpiecznych substancji.
Koncepcja UFI – o co chodzi?
Europejska Agencja Chemikaliów (ECHA), na podstawie prowadzonych badań i statystyk, oszacowała, że ośrodki zatruć mają trudność w identyfikacji prawidłowego produktu w przypadku aż 40% otrzymanych zgłoszeń o nagłych przypadkach zagrożenia zdrowia. Takie sytuacje skutkują tym, że natychmiastowa i dokładna porada może nie zostać udzielona, albo udzielający porady może być nadmiernie ostrożny w przekazywaniu informacji, aby być po prostu „bezpiecznym”. A przecież nie o to chodzi.
Koncepcja UFI ma pomóc ośrodkom zatruć w szybkim rozpoznaniu produktu – po podaniu identyfikatora UFI identyfikacja będzie natychmiastowa i jednoznaczna. Ale po kolei…
Przekazywanie informacji - PCN format – od dostawcy do ośrodka zatruć
Art. 45 rozporządzenia CLP zobowiązuje państwa UE do powołania organów odpowiedzialnych za otrzymywanie (od importerów i dalszych użytkowników wprowadzających mieszaniny niebezpieczne do obrotu) informacji dla ośrodków zatruć. Wyznaczone organy przekazują zgłoszone informacje ośrodkom zatruć, aby umożliwić im szybkie udzielanie porad medycznych w nagłych sytuacjach zagrożenia zdrowia. Ośrodki zatruć będą udzielały całodobowo wsparcia telefonicznego i porad medycznych obywatelom i pracownikom służby zdrowia.
W Polsce organem tym jest Biuro ds. substancji chemicznych w Łodzi. Na dzień 18 kwietnia 2021 w Polsce nie ma ośrodków zatruć (!). A więc koncepcja UFI w Polsce nie przyniesie spodziewanych korzyści.Zgodnie z rozporządzeniem CLP przedsiębiorstwa wprowadzające do obrotu niebezpieczne mieszaniny mają obowiązek przekazywania informacji o tych mieszaninach odpowiednim wyznaczonym organom krajowym. Zharmonizowany format przekazywania informacji wyznaczonym organom (PCN format) stopniowo zastąpi bieżące krajowe wymagania w zakresie informacji. Dotychczas w Polsce przekazywanie informacji o mieszaninie realizowane było i jest poprzez system ELDIOM, który udostępnia Biuro w Łodzi.
Załącznik VIII do rozporządzenia CLP był wprowadzony rozporządzeniem 2017/542. Na dzień pisania publikacji obowiązuje tekst zmieniony rozporządzeniem 2020/1677. Określa on zharmonizowane informacje podlegające przekazaniu. Są to m.in.:
pełny skład chemiczny (tożsamość i zakresy stężeń składników), informacje toksykologiczne, elementy etykiety, kategoria produktu, wg zharmonizowanego europejskiego systemu kategoryzacji produktów (EuPCS), szczegóły produktu (m.in. nazwa handlowa), dodatkowe informacje dot. produktu (m.in. opakowanie, kolor), identyfikator UFI (z generatora).UFI jest elementem PCN format – najpierw wygeneruj UFI, potem przekaż informacje w formacie PCN. Zadzwoń i zapytaj, jak wygenerować UFI.
Warunkiem przyznania UFI jest to, że wszystkie produkty oznaczone i zgłaszane z tym samym UFI mają ten sam skład mieszaniny.
UFI tworzy jednoznaczne powiązanie między produktem wprowadzonym do obrotu a przekazanymi informacjami.
Wypełnianie obowiązków krok po kroku
Każde przedsiębiorstwo, którego dotyczą obowiązki w zakresie UFI powinno skutecznie zarządzać chemikaliami i w tym zakresie starannie zaplanować harmonogram działań.
Pierwszym krokiem jest zdefiniowanie, czy obowiązek przekazywania informacji ciąży na danym podmiocie. Obowiązek ten dotyczy importerów i dalszych użytkowników, którzy są podmiotami prawnymi UE i wprowadzają mieszaniny do obrotu.
Przedsiębiorstwo będzie zobowiązane do przekazania informacji o produkcie w nowym zharmonizowanym formacie w różnych terminach, w zależności od przeznaczenia produktu:
Maksymalna data dokonania zgłoszenia PCN i umieszczenia identyfikatora UFI na etykiecie mieszaniny: 31.12.2020
Data, od której identyfikator UFI będzie bezwzględnie wymagany na etykiecie mieszaniny: 1.01.2021
Maksymalna data dokonania zgłoszenia PCN i umieszczenia identyfikatora UFI na etykiecie mieszaniny: 31.12.2020
Data, od której identyfikator UFI będzie bezwzględnie wymagany na etykiecie mieszaniny: 1.01.2021
Maksymalna data dokonania zgłoszenia PCN i umieszczenia identyfikatora UFI na etykiecie mieszaniny: 31.12.2023
Data, od której identyfikator UFI będzie bezwzględnie wymagany na etykiecie mieszaniny: 1.01.2024
Zastosowanie profesjonalne oznacza stosowanie przez użytkowników profesjonalnych, ale nie w obiektach przemysłowych (np. stosowanie przez rzemieślników w warsztatach, przez ekipy sprzątające, ekipy remontowo-budowlane itd.).
W przypadku mieszanin mających więcej niż jedno zastosowanie muszą być spełnione wymogi dla wszystkich odpowiednich kategorii zastosowania.
Aby być w zgodzie z obowiązującymi przepisami, przedsiębiorstwa muszą zaopatrzyć swoje produkty w nowe etykiety z identyfikatorem UFI przed upływem powyższych terminów.
Mieszaniny już obecne na rynku (zgłoszone wcześniej do wykazu klasyfikacji i oznakowania) muszą zostać dostosowane do przepisów do końca okresu przejściowego, tj. do dnia 1 stycznia 2025 r., kiedy to wszystkie odpowiednie produkty na rynku będą musiały być opatrzone identyfikatorem UFI na etykiecie.
Zmiany w produkcie (np. zmiany składu mieszaniny) wymagają nadania nowego kodu UFI.
Obowiązki przekazania informacji dotyczą mieszanin sklasyfikowanych ze względu na zdrowie ludzkie lub zagrożenia fizyczne. Mieszaniny niebezpieczne tylko ze względu na zagrożenia dla środowiska nie podlegają temu obowiązkowi. Warto podkreślić, że obowiązek przekazania informacji dotyczy również produktów biobójczych i środków ochrony roślin. Niektóre mieszaniny są zwolnione (np. gazy pod ciśnieniem).
Zarządzanie UFI – wybór strategii
Różnice między produktem a mieszaniną.
Mieszanina
jest identyfikowana poprzez właściwości, takie jak: skład, właściwości toksyczne, kolor, pH…
Produkt
jest postacią mieszaniny, w której jest ona dostarczana użytkownikom i definiuje go m.in.: nazwa handlowa, rodzaj opakowania, etykieta, kategoria produktu (EuPCS)...
UFI można przypisać na wiele sposobów. Najczęściej występujące podejścia:
Podejście zorientowane na mieszaninę
Przypisanie UFI do mieszaniny niezależnie od liczby produktów zawierających tę mieszaninę. Wszystkie produkty zawierające tę samą mieszaninę będą oznaczone tym samym UFI.
Podejście zorientowane na produkt
Przypisanie UFI do jednego produktu oznacza, że ta sama mieszanina będzie miała kilka identyfikatorówów UFI.
Podejście zorientowane na kraj wprowadzania do obrotu
Przypisanie UFI do jednego kraju oznacza, że ta sama mieszanina będzie miała kilka identyfikatorów UFI – w ramach jednego kraju jeden identyfikator UFI dla wszystkich produktów.
Podejście zorientowane na wersję językową etykiety
Przypisanie UFI do jednego języka oznacza, że ta sama mieszanina będzie miała kilka identyfikatorów UFI – w ramach jednego języka jeden identyfikator UFI dla wszystkich produktów (np. jeden identyfikator UFI dla Niemiec, Austrii i Szwajcarii).
W przypadku produktów, które zostały zgłoszone zgodnie z przepisami krajowymi (w Polsce – w krajowym systemie ELDIOM) i są już na rynku, należy zaplanować etykietowanie produktów za pomocą identyfikatorów UFI. Jeśli przed końcem okresu przejściowego nie dojdzie do żadnych zmian w mieszaninie, zgodnie z nowymi przepisami zgłoszenia PCN można dokonać w dowolnym momencie do końca roku 2024.
Zdecydowanie zaleca się, aby odpowiednie etykietowanie produktu za pomocą identyfikatora UFI zbiegło się w czasie z dokonaniem zgłoszenia PCN.
Nie zaleca się umieszczania identyfikatora UFI na etykiecie produktu bez dokonania zgłoszenia PCN, ponieważ powoduje to powstanie „pustego” UFI.
Puste UFI mogą powodować problemy, na przykład, z dalszym użytkownikiem, który wykorzystuje Twoją mieszaninę jako MiM (mieszanina w mieszaninie). Musi on zostać poinformowany, że identyfikator UFI jest „pusty” i informacje nie zostały jeszcze zgłoszone.
Dodatkowo, jeśli identyfikator UFI jest „pusty”, to ośrodki zatruć nie będą w stanie udzielić informacji o mieszaninie w przypadku zagrożenia.
Rozwiązania i narzędzia
łatwe i szybkie generowanie numerów UFI, zarządzania kodami UFI, zautomatyzowane przekazywanie informacji w formacie PCN do ECHA.Pozwala to wyeliminować błędy i znacznie oszczędza czas oraz ułatwia zarządzanie wszystkimi UFI.
Zadzwoń i dowiedz się więcej o rozwiązaniach LISAM SYSTEMS.